Valdefling á tímum loftslagshamfara

Eins og við er að búast þá veit unga fólkið okkar alveg hvað þarf að gera og breytast til þess að framkvæma alvöru aðgerðir í loftslagsmálum.

Þetta reddast þegar

• við virðum náttúruna
• við stöndum saman
• loforðin verða að aðgerðum
• við endurhugsum lífsstílinn okkar
• við áttum okkur á því að við getum ekki étið peninga
• við hættum að nota jarðefnaeldsneyti
• við lærum að lifa nægjusömu lífi
• það kostar peninga að menga
• við hættum að sóa svona miklu

Þetta reddast hins vegar ekki

• ef við lifum í afneitun
• ef við breytum engu
• efi við tökum ekki af skarið
• ef við látum græðgina ráða
• ef ríku löndin halda áfram að arðræna þau fátæku

Þetta eru mikilvæg skilaboð frá nemendum Menntaskólans á Egilsstöðum til stjórnvalda, samfélaga og okkar sem einstaklinga en nokkrir nemendur skólans tóku þátt í Framtíðarsmiðju BRAS – Menningarhátíð barna og ungmenna á Austurlandi, sem haldin var í samstarfi við ME, Landvernd og Írisi Lind Sævarsdóttir, listmeðferðarfræðing.

Í fyrri hluta smiðjunnar fræddi Guðrún Schmidt, sérfræðingur hjá Landvernd, nemendur um loftslagsmálin vítt og breitt, fór yfir hugtökin sem við heyrum dags daglega, eins og sjálfbæra þróun, heimsmarkmiðin og loftslagshamfarir af mannavöldum og þau voru síðan sett í samhengi við daglegt líf. Þá fór Guðrún yfir framleiðsluhætti, neyslu, hamingju og lífsgildi og ræddi við nemendur um getu til aðgerða og þeirra framtíðarsýn. Í seinni hluta fræðslunnar ræddu Guðrún og Vigdís Fríða Þorvaldsdóttir, sem einnig er sérfræðingur hjá Landvernd, um vistspor, ungt umhverfisfréttafólk, grænþvott og falsfréttir. Í bæði hópa- og einstaklingsvinnu fóru nemendur í gegnum ákveðið ferli þar sem þeir orðuðu fyrst sínar áhyggjur, bjuggu síðan til sína framtíðarsýn, settu sér svo markmið í átt að framtíðarsýninni og enduðu á að setja niður sína eigin aðgerðaáætlun til að ná markmiðunum. Farið var í gegnum allt efnið á mjög fjölbreyttan hátt, með fyrirlestrum, leikjum, spjalli, hópverkefnum og lögð var áhersla á virkni nemenda.

Íris Lind Sævarsdóttir leiddi seinni hluta smiðjunnar og þar fengu nemendur tækifæri til að leika sér í gegnum sköpun og flæði og leiða hugann að því hvernig þeir sjá framtíðina fyrir sér. Bæði sem einstaklingar en einnig sem samfélag og hver væru brýnustu verkefni samtímans. Áhrif mengunar í heiminum voru nemendum einna mest hugleikin og þörfin fyrir að skapa ekki meiri úrgang við vinnuna var þeim mikilvæg. Þar af leiðandi urðu til verkefni úr endurvinnsluefni sem féll til innan skólans og í smiðjunni fæddust tvö líkön að samfélögum. Annars vegar var búið til samfélag sjálfbærni úr náttúrulegum efnum eins og timbri, laufi og greinum og hins vegar samfélag mengandi borgar úr efni sem finna mátti í endurvinnslutunnum skólans.

Nemendur og leiðbeinendur nutu einnig dyggrar aðstoðar Hildar Bergsdóttur, félagsráðgjafa hjá ME, en hún heldur úti verkefni á vegum skólans þar sem aðferðir náttúrumeðferðar, reynslunáms og útivistarævintýra eru nýttar til sjálfseflingar nemenda og náttúruvernd því nátengt viðfangsefni. Þeir nemendur sem tóku þátt í smiðjunni unni sér inn eina einingu fyrir þátttökuna.

Nemendur nýttu sér svo þessi sköpunarverkefni til þess að koma sínum skilaboðum á framfæri, bæði um það hvað þarf að gera í stóru samhengi á vegum stjórnmála en ekki síður um það sem hvert og eitt okkar á að leggja áherslur á. Skilaboð nemenda eru skýr, við þurfum að gera róttækar breytingar og skapa okkur annan lífsstíl.

• Hugsa hvort við þurfum allt sem við kaupum
• Hvert dótið fer þegar við hættum að nota það
• Hvað við getum og ættum að gera
• Löndin þurfa að vinna meira saman
• Endurnýta
• Hætta að nota jarðefnaeldsneyti
• Sjálfbærara og umhverfisvænar matvörur
• Standa við það sem við hugsum
• Fjölmennar samgöngur
• Minnka neyslu
• Minnka gjöld á samgöngum sem margir nota saman
• Drekka minna Pepsi
• Labba í stað þess að keyra
• Sjálfbærni
• Enginn getur allt en allir geta eitthvað
• Nota minna plast
• Ekki nota bíla svona mikið
• Byrja smátt þar sem þú getur alltaf aukið við, t.d. byrja á því að ganga/hjóla í skólann 3x í viku
• Flokka meira
• Ef jörðin deyr þá deyjum við sem þýðir að við þurfum að fara að gera eitthvað

Það er samdóma álit allra sem komu að smiðjunni að hún hafi heppnast einstaklega vel og eru vonir bundnar við það að mögulega verði hægt að stækka hana enn frekar og keyra aftur á næsta skólaári.