Fimmtudaginn 19. júní stóð íslenska teymið að MEDiate-verkefninu fyrir vinnustofu á Vonarlandi, húsnæði Austurbrúar á Egilsstöðum. Á vinnustofunni kynntu starfsmenn stjórnsýslu Múlaþings og Fjarðabyggðar sér nýtt stafrænt ákvörðunartökukerfi (DSS – Decision Support System) sem ætlað er að styðja við ákvarðanatöku og forvarnir vegna margþættrar náttúruvá, þar á meðal skriðufalla, snjóflóða og flóða. 

Verkfærið er hluti af evrópska samstarfsverkefninu MEDiate, sem hefur verið í þróun undanfarin tvö ár í samstarfi 18 stofnana víðs vegar um Evrópu. Seyðisfjörður hefur verið eitt fjögurra tilraunasvæða verkefnisins, ásamt svæðum í Frakklandi, Bretlandi og Noregi. Verkefnið er styrkt af HorizonEurope áætlun Evrópusambandsins og þý lýkur í september næstkomandi. Verkfærið sem um ræðir mun verða aðgengilegt áfram eins og allar afurðir verkefna sem styrktar eru úr þessari áætlun og verður gengið frá því á næstunni hver verður íslenski tengiliður þess. Verkfærið er hægt að yfirfæra á önnur svæði og aðrar náttúruógnanir til að meta bestu mögulegu forvarnir út frá þeim viðmiðum sem skipta mestu máli hverju sinni. 

 Vinnustofan var lokaáfangi verkefnisins á Austurlandi og fól í sér kynningu, prófanir og samráð við hagsmunaaðila á svæðinu.  Tvær vinnustofur hafa verið fyrir þá sem nú var haldin og þátttaka starfsmanna sveitarfélaganna er ómetanlegt framlag til verkefnisins. Íslenska MEDiateteymið þakkar fyrir þátttökuna og gagnleg innlegg.  

 Þátttakendur vinnustofunnar fengu tækifæri til að prófa vefkerfið með því að vinna með raunverulegar sviðsmyndir og meta áhrif forvarnaraðgerða út frá mismunandi forsendum og áherslum. Umræðurnar snerust meðal annars um notagildi verkfærisins í daglegri starfsemi sveitarfélaga, hvaða aðlaganir þyrfti að gera og hvaða tækifæri og áskoranir væru til staðar. 

 Kynning á verkfærinu kom frá Abdelghani Meslem, verkefnastjóra MEDiate og aðalverkfræðingi hjá rannsóknastofnuninni NORSAR í Noregi, ásamt samstarfskonu hans Chen Huang. Þau leiddu þátttakendur í gegnum virkni kerfisins og hvernig það styður við samþætta áhættugreiningu og stefnumótun. 

Íslenska teymið sem stóð að vinnustofunni samanstendur af fulltrúum Háskóla Íslands, Veðurstofu Íslands og Austurbrúar. Solveig Þorvaldsdóttir frá Háskóla Íslands og Esther Hlíðar Jensen frá Veðurstofunni stýrðu fundinum. Frá Austurbrú komu Tinna Halldórsdóttir yfirverkefnastjóri, sem hefur komið að verkefninu frá upphafi, og Lilja Sif Magnúsdóttir verkefnastjóri sem stýrt hefur síðari áföngum.

Eftir vinnustofuna fór teymið í vettvangsferð á Seyðisfjörð þar sem þau kynntu sér aðstæður og skoðuðu meðal annars svæðið sem varð fyrir skriðunni miklu og hvernig það hefur verið mótað sem aðgengilegt og fallegt útivistarsvæði. 

MEDiate-verkefnið leggur áherslu á samþætta og gagnadrifna nálgun við náttúruvárstjórnun, þar sem gögn um vá, samfélagslega seiglu, viðkvæmni, inngrip og viðmið eru tengd saman í einu veflægu kerfi. Notendur geta sett inn mismunandi forsendur og valið milli aðgerða eins og varnargarða, flutnings húsa eða styrkingar bygginga, og borið saman áhrif á marga mikilvæga þætti – allt frá mannslífum og innviðum til tjóns á eignum og truflunar á þjónustu. 

Verkfærið er þróað með það að markmiði að vera yfirfæranlegt á mismunandi svæði, og verður áfram aðgengilegt eftir að verkefninu lýkur í september. Kortagrunnar og staðbundin gögn eru nýtt til að tryggja nákvæmni í greiningum og gera sveitarfélögum kleift að taka upplýstar og ábyrgðarfullar ákvarðanir í forvarnamálum. 

Nánari upplýsingar má finna á heimasíðu verkefnisins: www.mediate-project.eu. 

(16) MEDiate Project: Overview | LinkedIn